Στην εποχή μας κεντρικές φαντασιακές σημασίες αποτελούν η αέναη μεγέθυνση της οικονομίας που συνδέεται με μία συνοδευτική αύξηση άλλων μεγεθών (κατανάλωση, παραγωγικότητα, αποτελεσματικότητα κτλ.). Η συζήτηση έχει ενταθεί τις τελευταίες τρεις δεκαετίες με την ανάδυση της έννοιας της “αειφορικής ανάπτυξης” να επιχειρεί να επανανοηματοδοτήσει το κυρίαρχο παραγωγικό και οικονομικό μοντέλο. Παρά τις επιμέρους αλλαγές, τα δεδομένα δείχνουν ότι οι πιέσεις αυξάνουν τόσο σε σχέση με το φυσικό περιβάλλον, όσο και με τις κοινωνικές ανισότητες δημιουργώντας ένα εκρηκτικό μείγμα χωρίς να υπάρχει ιστορικό προηγούμενο (καταστροφή βιόσφαιρας, αέναα αυξανόμενο χάσμα ανισοτήτων). Επομένως, τόσο η κλασσική νεοφιλελεύθερη λογική και πρακτική, όσο και οι μεταρρυθμιστικές προτάσεις αειφορικής ανάπτυξης δείχνουν να αδυνατούν να απαντήσουν στα πιεστικά νεότευκτα ερωτήματα.
Η φιλοδοξία μας ήταν να παρουσιαστούν συγκεκριμένες οραματικές εναλλακτικές αφηγήσεις που θα μπορούσαν να αποτελέσουν βάση πραγματιστικής συζήτησης για την οργάνωση των ανθρώπινων κοινωνιών (συμπεριλαμβανομένων των οικονομικών δραστηριοτήτων). Μέσα από την ενδελεχή ανάλυση ιδεών και θεωριών που τυγχάνουν μικρότερης προσοχής ή θεωρούνται περισσότερο ριζοσπαστικές, καθώς και το συγκερασμό προσεγγίσεων από διαφορετικά επιστημονικά πεδία, η στόχευση ήταν η ανάδειξη θεωριών και πρακτικών που σχετίζονται με τη δημιουργία ενός νέου κοινωνικού φαντασιακού (κι ενός αντίστοιχου ανθρωπολογικού τύπου) βασισμένου στην ατομική και κοινωνική ελευθερία και δικαιοσύνη, την περιβαλλοντική ισορροπία και την κοινωνική, έμφυλη και διαγενεακή ισότητα.
Η δομή του εργαστηρίου:
Οι πρώτες δύο εισηγήσεις (Σ. Αδάμ, Β. Κωστάκης) αποτέλεσαν τη βάση για να ανοίξει μια συζήτηση η οποία επικεντρώθηκε σε ζητήματα αιχμής και στην ανάδυση νέων ερωτημάτων. Στη συνέχεια συγκροτήθηκαν ομάδες συζήτησης, οι οποίες εργάστηκαν παράλληλα και κατέληξαν σε μια δεκάλεπτη παρουσίαση. Μετά την απογευματινή εισήγηση (Α. Κιουπκιολής) η συζήτηση άνοιξε στην ολομέλεια καταθέτοντας εκ νέου προβληματισμούς και προτάσεις. Το εργαστήριο ολοικληρώθηκε με την παρουσίαση/ περίληψη των κεντρικών συμπερασμάτων.
Στο εργαστήριο συμμετείχαν περίπου 40 άτομα με ισόρροπη συμμετοχή φύλων, τα οποία προέρχονταν από τα εγχειρήματα της Κ.Αλ.Ο., τα κινήματα της πόλης γύρω από τα κοινά, την κοινωνία των πολιτών και τον ακαδημαϊκό χώρο.
Τα κείμενα των ομιλιών -σε επεξεργασμένη μορφή- μαζί με το κείμενο της ομάδας για το φύλο θα δημοσιευθούν το επόμενο χρονικό διάστημα αρχικά σε μορφή e-book και στη συνέχεια σε έντυπη μορφή.
Στις 20 Απριλίου 2019 το Διεπιστημονικό Ινστιτούτο Περιβαλλοντικών και Κοινωνικών Ερευνών – TIESS και το Ίδρυμα Χάινχριχ Μπελ Ελλάδας (γραφείο Θεσσαλονίκης) συνδιοργάνωσαν το εργαστήριο με θέμα «ΚΑΛΟ και Κοινά: κοινοί τόποι και αποκλίσεις, όρια και δυνατότητες».
Παρακάτω μπορείτε να δείτε τα βίντεο των βασικών ομιλητών-ριών:
Πέρα από τα ψηφιακά κοινά | Βασίλης Κωστάκης (Καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Ταλίν, επισκέπτης καθηγητής στο Αυτόνομο Πανεπιστήμιο της Βαρκελώνης και στο Harvard, Ιδρυτής του P2P LAB)
ΚΑΛΟ και κοινωνικο-οικολογικός μετασχηματισμός| Σοφία Αδάμ (Συντονίστρια προγραμμάτων Ίδρυμα Χάινριχ Μπελ Θεσσαλονίκης, Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο)
Κοινά και νέες μορφές πολιτικής δράσης | Αλέξανδρος Κιουπκιολής (επίκουρος καθηγητής στο τμήμα πολιτικών επιστημών του ΑΠΘ, με γνωστικό αντικείμενο σύγχρονες πολιτικές θεωρίες)