Περίληψη
Το σεμινάριο με τίτλο «Εικόνες του μέλλοντος» φιλοδοξεί να χαρτογραφήσει και να εξερευνήσει το μέλλον όπως το φαντάστηκε ο κινηματογράφος του 20ού και του 21ου αιώνα. Τα όνειρα του μέλλοντος, όμως, δεν άργησαν να μετατραπούν σε εφιάλτες – και οι πρώιμες ουτοπικές εικόνες, επηρεασμένες από την αισιόδοξη ιδέα μιας αέναης προόδου, δεν άργησαν να δώσουν τη θέση τους σε ζοφερές προεικονίσεις και αναπαραστάσεις του μέλλοντος.
27 Νοεμβρίου 2024 – 29 Ιανουαρίου 2025 ||
Τετάρτη – 7-9μμ ||
8 συναντήσεις | 16 ώρες ||
Δηλώσεις συμμετοχής: εδώ ||
Περιγραφή σεμιναρίου:
Το σεμινάριο με τίτλο «Εικόνες του μέλλοντος» φιλοδοξεί να χαρτογραφήσει και να εξερευνήσει το μέλλον όπως το φαντάστηκε ο κινηματογράφος του 20ού και του 21ου αιώνα. Από τις απαρχές του μέσου με το Ταξίδι στη Σελήνη του Georges Méliès που εγκαινίασε το είδος της επιστημονικής φαντασίας το 1902, οι πρωτοπόροι κινηματογραφιστές άρχισαν να ονειρεύονται το μέλλον της ανθρωπότητας μέσα από τις νέες δυνατότητες που προσέφερε το σύμπαν των κινούμενων κινηματογραφικών εικόνων.
Τα όνειρα του μέλλοντος, όμως, δεν άργησαν να μετατραπούν σε εφιάλτες – και οι πρώιμες ουτοπικές εικόνες, επηρεασμένες από την αισιόδοξη ιδέα μιας αέναης προόδου, δεν άργησαν να δώσουν την θέση τους σε ζοφερές προεικονίσεις και αναπαραστάσεις του μέλλοντος. Καθώς ο καπιταλισμός εξαφάνιζε κάθε εναλλακτική προοπτική, παίρνοντας όλο και πιο καταστροφικές μορφές, το ευτυχισμένο μέλλον έμοιαζε όλο και περισσότερο ένα απομεινάρι του παρελθόντος και η δυστοπία έγινε σταδιακά ο κανόνας της κινηματογραφικής μελλοντολογικής φαντασίας.
Μέσα από την ανάλυση δυστοπικών και μετα-αποκαλυπτικών ταινιών, από το Metropolis και το Stalker μέχρι το Blade Runner και το Mad Max, το σεμινάριο θα πλοηγηθεί ανάμεσα στα όνειρα, τα οράματα, τις φαντασιώσεις, τα άγχη και τους εφιάλτες του μέλλοντος μέσα από τις κατηγορίες της δυστοπίας και της ουτοπίας, όπως αυτές διαμορφώθηκαν στην κινηματογραφική ιστορία, τη μαζική κουλτούρα και την ριζοσπαστική θεωρία. Και στο τέλος θα αναμετρηθεί με το ερώτημα που δεν σταματά να μας στοιχειώνει: μπορούμε άραγε, μέσα από την κουλτούρα των εικόνων, να φανταστούμε ένα διαφορετικό μέλλον;
Πρόγραμμα:
1η συνάντηση || Τετάρτη 27 Νοεμβρίου | 7-9μμ
Όνειρα και εφιάλτες: Ουτοπία και δυστοπία στην συλλογική φαντασία και την ριζοσπαστική θεωρία.
Τι εννοούμε λέγοντας “ουτοπία” και “δυστοπία”; Μια πρώτη εισαγωγική προσέγγιση των βασικών εννοιών που θα χρησιμοποιηθούν στο σεμινάριο.
2η συνάντηση || Τετάρτη 4 Δεκεμβρίου | 7-9μμ
Αυτοί που είδαν το μέλλον: Μια σύντομη ιστορία της κινηματογραφικής επιστημονικής φαντασίας.
Πώς το σινεμά έγινε ο βασικός τρόπος με τον οποίο άρχισαν να φαντάζονται το μέλλον οι άνθρωποι του 20ού αιώνα.
3η συνάντηση || Τετάρτη 11 Δεκεμβρίου | 7-9μμ
Το λυκόφως των δυστοπιών: Αποκαλυπτικά άγχη, φαντασιώσεις καταστροφής και ο νέος μελλοντολογικός πεσιμισμός.
Από την αισιοδοξία της αέναης προόδου στην μετατροπή του μέλλοντος σε έναν (κινηματογραφικό;) εφιάλτη από τον οποίο δεν υπάρχει διαφυγή.
4η συνάντηση || Τετάρτη 18 Δεκεμβρίου | 7-9μμ
Οικολογίες του τίποτα: Η μετα-αποκαλυπτική φαντασία της Ανθρωπόκαινου στην ακμή του καπιταλισμού της καταστροφής.
Πώς το σινεμά των τελευταίων 50 χρόνων, από το Mad Max μέχρι το WALL-E, αναμετράται με τον οικολογικό τρόμο της καταστροφής του κόσμου.
5η συνάντηση || Τετάρτη 8 Ιανουαρίου | 7-9μμ
Το απαγορευμένο μέλλον: Οι δυστοπίες του αυταρχισμού και του ολοκληρωτισμού μεταξύ προειδοποίησης και απελπισίας.
Μια επισκόπηση της πολιτικής θεωρίας του sci-fi κινηματογράφου από τον ολοκληρωτισμό του 1984 μέχρι την διαρκή κατάσταση έκτακτης ανάγκης του Children of Men.
6η συνάντηση || Τετάρτη 15 Ιανουαρίου | 7-9μμ
Η εποχή των μηχανών: Αυτοματοποίηση της εργασίας και της ζωής στις πόλεις του ζοφερού μέλλοντος.
Πώς η (καπιταλιστική) τεχνολογική εξέλιξη έγινε πηγή των μεγαλύτερων κινηματογραφικών φόβων από το Metropolis μέχρι το The Matrix.
7η συνάντηση || Τετάρτη 22 Ιανουαρίου | 7-9μμ
Πέρα από το ανθρώπινο: Μήπως το μέλλον ανήκει στα cyborgs και τους εξωγήινους της οθόνης;
Μπορούμε να φανταστούμε μια μετα-ανθρώπινη προοπτική όπου η σωτηρία έρχεται από τα ανδροειδή του Blade Runner και τους εξωγήινους του Under the Skin;
8η συνάντηση || Τετάρτη 29 Ιανουαρίου | 7-9μμ
Πέρα από την ακύρωση του μέλλοντος: Μπορεί να γραφτεί μια ουτοπική αντι-ιστορία του κινηματογράφου;
Υπάρχει διέξοδος από την δυστοπία; Υπάρχει άλλος τρόπος να σκεφτούμε το μέλλον;
Μια απόπειρα να ξανασκεφτούμε το σινεμά μέσα από τις ουτοπικές στιγμές του.
Σύντομο βιογραφικό εισηγητή:
Ο Αλέξανδρος Παπαγεωργίου γεννήθηκε το 1988 στην Θεσσαλονίκη, όπου και μεγάλωσε. Σπούδασε Αγγλική Γλώσσα και Φιλολογία στην Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και εργάστηκε ως καθηγητής στην ιδιωτική εκπαίδευση. Από το 2016 αρθρογραφεί σε ιστοσελίδες και έντυπα πάνω σε θέματα κριτικής κινηματογράφου, τηλεόρασης και οπτικής κουλτούρας ευρύτερα (Luben, Unfollow, Kaboom, Yusra, Βλάβη κ.ά.). Κείμενά του έχουν εκδοθεί στους συλλογικούς τόμους Χώρα, σε βλέπω: ο 20ός αιώνας του ελληνικού σινεμά (Νεφέλη, 2022), Black Mirror: Ο μαύρος καθρέφτης της ψηφιακότητας (Καστανιώτης, 2022), Τζον Κασσαβέτης: Μην πιστεύεις την αλήθεια (Κυψέλη, 2022) και Κριτικές μελέτες για την αναπηρία: Ανθρωπολογία, παιδαγωγική, αισθητική (Ψηφίδες, 2024), και έχει μεταφράσει το βιβλίο του Μαρκ Φίσερ Το αλλόκοτο και το απόκοσμο (Αντίποδες, 2023). Έχει συνεργαστεί με το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης και το Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας. Είναι μέλος της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου και της Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου.
Κόστος παρακολούθησης του σεμιναρίου || 140 ευρώ
Μειωμένο (φοιτητές, άνεργες, ΑμεΑ) || 120 ευρώ
(στην τιμή περιλαμβάνεται ΦΠΑ 24%)
Δυνατότητα πληρωμής σε δύο δόσεις.
Με την ολοκλήρωση του σεμιναρίου δίνονται βεβαιώσεις παρακολούθησης
Δήλωση συμμετοχής: εδώ
Για την ολοκλήρωση της εγγραφής σας στο σεμινάριο:
Πειραιώς (ΙΒΑΝ): GR1001722020005202092537315
Δικαιούχος: Διεπιστημονικό Ινστιτούτο Περιβαλλοντικών και Κοινωνικών Ερευνών ΕΕ
(στην αιτιολογία βάζετε το όνομά σας και αυτό του σεμιναρίου)
Σχετικά με τον τρόπο διεξαγωγής του σεμιναρίου:
Το σεμινάριο θα διεξαχθεί σε ζωντανή ροή μέσω zoom και θα είναι διαθέσιμο και για ασύγχρονη παρακολούθηση μέσω της πλατφόρμας του ινστιτούτου μέχρι και δύο εβδομάδες μετά την ολοκλήρωσή του.
Για περισσότερες πληροφορίες: info@dipke.org