Περίληψη
Το σεμινάριο με τίτλο “Η κουλτούρα των εικόνων” φιλοδοξεί να είναι ταυτόχρονα μια εισαγωγή στην κινηματογραφική θεωρία αλλά και μια προσπάθεια να κινηθούμε πέρα από αυτήν. Το σινεμά είναι παντού γύρω μας. Η κινηματογραφική γλώσσα -η γλώσσα της κινούμενης εικόνας- αποτέλεσε την κατεξοχήν μορφή της μαζικής κουλτούρας και της πολιτιστικής βιομηχανίας του 20ού αιώνα και σήμερα, στην εποχή των ψηφιακών μέσων, έχει διαχυθεί σε κάθε πτυχή της κοινωνικής ζωής και της καθημερινής πρακτικής.
31 Οκτωβρίου – 19 Δεκεμβρίου 2023 |
Τρίτη – 7-9μμ |
8 συναντήσεις |16 ώρες |
Δηλώσεις συμμετοχής: εδώ
Περιγραφή σεμιναρίου:
Το σεμινάριο με τίτλο «Η κουλτούρα των εικόνων» φιλοδοξεί να είναι ταυτόχρονα μια εισαγωγή στην κινηματογραφική θεωρία αλλά και μια προσπάθεια να κινηθούμε πέρα από αυτήν. Το σινεμά είναι παντού γύρω μας. Η κινηματογραφική γλώσσα -η γλώσσα της κινούμενης εικόνας- αποτέλεσε την κατεξοχήν μορφή της μαζικής κουλτούρας και της πολιτιστικής βιομηχανίας του 20ού αιώνα και σήμερα, στην εποχή των ψηφιακών μέσων, έχει διαχυθεί σε κάθε πτυχή της κοινωνικής ζωής και της καθημερινής πρακτικής.
Το έργο της κριτικής γίνεται αναγκαστικά πιο απαιτητικό. Όμως αυτό που αποτελεί το ουσιαστικό αντικείμενο της κριτικής δεν είναι απλώς το μεμονωμένο κινηματογραφικό (ή τηλεοπτικό) έργο, αλλά η ίδια η κινηματογραφικότητα και η οπτική κουλτούρα ως δύναμη που διαμορφώνει τον κόσμο γύρω μας και τον κόσμο μέσα μας: τις σκέψεις, τα συναισθήματα, τις επιθυμίες, τις φαντασιώσεις, την υποκειμενικότητά μας. Επομένως, θα πρέπει να συλλάβουμε και να κατανοήσουμε αυτό που κινείται ασταμάτητα, το πιο φευγαλέο απ’ όλα: την εικόνα.
Η εικόνα συνιστά ένα αίνιγμα που έχει απασχολήσει όλη την μέχρι τώρα κινηματογραφική θεωρία κι έχει αποτελέσει πεδίο μάχης ανάμεσα σε σκηνοθέτες και κριτικούς, ακαδημαϊκούς και φιλοσόφους, θεατές και ακτιβιστές. Από την πρώιμη σοβιετική θεωρία του φιλμ μέχρι την κριτική θεωρία κι από την ψυχανάλυση μέχρι τους ποπ φιλοσόφους του 21ου αιώνα, η γλώσσα των κινούμενων εικόνων έχει τεθεί ως πρόβλημα για την σκέψη. Και κάθε πρόβλημα, ως γνωστόν, είναι μια υπέροχη πρόκληση.
Πρόγραμμα:
1η συνάντηση || Τρίτη 31 Οκτωβρίου | 7-9μμ
Εισαγωγή: Τι είναι το σινεμά και τι (θα ‘θελε να) είναι η θεωρία του. Μια πρώτη προσέγγιση του ερωτήματος «τι σημαίνει να σκέφτεσαι πάνω στην εικόνα» μέσα από την ιστορική εξέλιξη της κινηματογραφικής θεωρίας του 20ού αιώνα.
2η συνάντηση || Τρίτη 7 Νοεμβρίου | 7-9μμ
Ο κινηματογράφος, ανώτατο στάδιο του καπιταλιστικού πολιτισμού.
Πώς η κινηματογραφική εικόνα έγινε το κέντρο της πολιτιστικής βιομηχανίας του ανεπτυγμένου καπιταλισμού.
3η συνάντηση || Τρίτη 14 Νοεμβρίου | 7-9μμ
Υψηλό και χαμηλό: Μεταξύ καλλιτεχνικής πρωτοπορίας και λαϊκής κουλτούρας.
Για ποιο σινεμά μιλάμε; Το πολιτισμικό κεφάλαιο του φιλμ και οι αισθητικές ιεραρχίες του κινηματογραφικού γούστου.
4η συνάντηση || Τρίτη 21 Νοεμβρίου | 7-9μμ
Αληθινή (;) ζωή: Το έργο της αναπαράστασης και η απελευθέρωση της πραγματικότητας.
Από την μεγάλη διαμάχη για τον ρεαλισμό στις πολλές κινηματογραφικές πολιτικές της αλήθειας (και της εξουσίας).
5η συνάντηση || Τρίτη 28 Νοεμβρίου | 7-9μμ
Ψυχανάλυσέ το: Το θέατρο της επιθυμίας και το ντιβάνι του φτωχού.
Η επιστημολογική στροφή των 60s και η νέα γλώσσα της κινηματογραφικής θεωρίας μεταξύ ακαδημίας και μαζικής κουλτούρας.
6η συνάντηση || Τρίτη 5 Δεκεμβρίου | 7-9μμ
Από την έρημο του πραγματικού στον καπιταλιστικό ρεαλισμό: Το σινεμά ως ιδεολογία.
Μια επισκόπηση της κριτικής στην κινηματογραφική εικόνα ως θέαμα, ως προσομοίωση και ως ιδεολογικό μηχανισμό.
7η συνάντηση || Τρίτη 12 Δεκεμβρίου | 7-9μμ
Gaze και affect: Απολαύσεις του βλέμματος και πάθη του σώματος.
Από την θεωρητικοποίηση του θεατή ως ενεργού υποκειμένου στην υλικότητα της κινηματογραφικής εμπειρίας.
8η συνάντηση || Τρίτη 19 Δεκεμβρίου | 7-9μμ
Από το μάτι που κοιτάζει στην εικόνα που σκέφτεται: Προς μια θεωρία της κινηματογραφικής απελευθέρωσης.
Ποια (θα μπορούσε να) είναι η θέση της κινηματογραφικής θεωρίας στην εποχή της κυριαρχίας των ψηφιακών εικόνων;
Σύντομο βιογραφικό εισηγητή:
Ο Αλέξανδρος Παπαγεωργίου γεννήθηκε το 1988 στην Θεσσαλονίκη, όπου και μεγάλωσε. Σπούδασε Αγγλική Γλώσσα και Φιλολογία στην Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και εργάστηκε ως καθηγητής στην ιδιωτική εκπαίδευση. Από το 2016 αρθρογραφεί σε ιστοσελίδες και έντυπα πάνω σε θέματα κριτικής κινηματογράφου, τηλεόρασης και οπτικής κουλτούρας ευρύτερα (Luben, Kaboom, Yusra, Βλάβη κ.ά.). Κείμενά του έχουν εκδοθεί στους συλλογικούς τόμους Χώρα, σε βλέπω: ο 20ός αιώνας του ελληνικού σινεμά (Νεφέλη, 2022), Black Mirror: Ο μαύρος καθρέφτης της ψηφιακότητας (Καστανιώτης, 2022) και Τζον Κασσαβέτης: Μην πιστεύεις την αλήθεια (Κυψέλη, 2022). Πρόσφατα, μετάφρασε κι έγραψε το επίμετρο στο βιβλίο του Mark Fisher Το αλλόκοτο και το απόκοσμο (Αντίποδες, 2023). Έχει συνεργαστεί με το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης και το Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας και είναι μέλος της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου.
Κόστος παρακολούθησης του σεμιναρίου || 140 ευρώ
Μειωμένο (φοιτητές, άνεργες, ΑμεΑ) || 120 ευρώ
(στην τιμή περιλαμβάνεται ΦΠΑ 24%)
Δυνατότητα πληρωμής σε δύο δόσεις.
Με την ολοκλήρωση του σεμιναρίου δίνονται βεβαιώσεις παρακολούθησης
Δήλωση συμμετοχής: εδώ
Για την ολοκλήρωση της εγγραφής σας στο σεμινάριο:
Πειραιώς (ΙΒΑΝ): GR1001722020005202092537315
Δικαιούχος: Διεπιστημονικό Ινστιτούτο Περιβαλλοντικών και Κοινωνικών Ερευνών ΕΕ
(στην αιτιολογία βάζετε το όνομά σας και αυτό του σεμιναρίου)
Σχετικά με τον τρόπο διεξαγωγής του σεμιναρίου:
Το σεμινάριο θα διεξαχθεί σε ζωντανή ροή μέσω zoom και θα είναι διαθέσιμο και για ασύγχρονη παρακολούθηση μέσω της πλατφόρμας του ινστιτούτου μέχρι και δύο εβδομάδες μετά την ολοκλήρωσή του.
Πιθανόν μία ή δύο συναντήσεις να διεξαχθούν και δια ζώσης στη Θεσσαλονίκη.
Για περισσότερες πληροφορίες: info@dipke.org
