Μεταπηδήστε στο περιεχόμενο

Θερινό σεμινάριο | Η πολιορκημένη υποκειμενικότητα: Φαινομενολογία και υπαρξισμοί στον 20ό αιώνα

  • από

| 10 συναντήσεις || 20 ώρες |

27 Σεπτεμβρίου- 8 Οκτωμβρίου 2021

Δήλωση συμμετοχής: εδώ


Περιγραφή σεμιναρίου:

Οι αποκαλούμενες φαινομενολογικές/ υπαρξιακές φιλοσοφίες, τις οποίες θα ακολουθήσουμε στο σεμινάριο, στους πολύ διαφορετικούς δρόμους όπου βάδισαν, υπήρξαν προϊόν μιας ερωτηματικής ανθρωπολογίας και μιας αγωνίας όλο και πιο διάχυτης στον εικοστό αιώνα, καθώς ο άνθρωπος, καταβαραθρωμένος απότομα μία στιγμή μετά τη θριαμβική αποθέωσή του στους αιώνες τού Διαφωτισμού, βρέθηκε να αντιμετωπίζει σαν ανεπίλυτο αίνιγμα τον εαυτό του.

Αν πρέπει να βρούμε το βαθύτερο ενοποιητικό νήμα πίσω από τις ατελείωτες παραλλαγές αυτών των φιλοσοφιών, στους δρόμους που άνοιξαν ο Χούσερλ και ο Χάιντεγκερ και διεκδικώντας αναδρομικά μια καταγωγή από τον πυρετώδη στοχασμό τού Κίρκεγκωρ (και δευτερευόντως του Νίτσε), θα φανεί ευκολότερο ίσως να το προσδιορίσουμε αρνητικά, εντοπίζοντας εκείνο στο οποίο από κοινού αντιπαρατέθηκαν. Αυτός ο κοινός πολεμικός στόχος, που ορίζει ταυτόχρονα τη βαθύτερη οικογενειακή τους ομοιότητα, είναι το φαινόμενο της πραγμοποίησης: έχουμε λοιπόν μια εξέγερση κατά του «αντικειμενισμού», κραυγή διαμαρτυρίας εκ μέρους μιας υποκειμενικότητας πολιορκημένης από τον χαλύβδινο μηχανισμό τής αναπαραγωγής τού εμπορεύματος, από τους γραφειοκρατικούς πολιτικούς σχηματισμούς στην εποχή τής μονοπωλιακής συγκέντρωσης του κεφαλαίου και από το πνεύμα μιας ραγδαία αναπτυσσόμενης, επιθετικής τεχνοεπιστήμης – μιας υποκειμενικότητας δηλαδή που κινδυνεύει η ίδια να απολιθωθεί σε αντικείμενο, πράγμα ανάμεσα σε πράγματα.

Η στροφή τού φακού στον αόρατο «διά γυμνού οφθαλμού» μικρόκοσμο του βιώματος, τόπο μια ευπαθούς εσωτερικότητας που κινδυνεύει να καταπατηθεί από την ερπύστρια της «προόδου», είναι το ειδοποιό ενδιαφέρον όλων των φιλοσοφιών που θα εξεταστούν, παρά τις τεράστιες κατά τ’ άλλα διαφορές τους – και διαβάζεται ασφαλώς σαν κραυγή αγωνίας μιας θανάσιμα πολιορκημένης υποκειμενικότητας.


Πρόγραμμα σεμιναρίου:

1. Η έννοια του υποκειμένου από τον Καρτέσιο στον Σέλινγκ

2. Οι πρόδρομοι: Κίρκεγκωρ· Ντιλτάυ και Ερμηνευτική

3. Χούσερλ -1: Μια γνωσιοθεωρητική ανησυχία

4. Χούσερλ -2: Η αναφορικότητα, το βίωμα, η διυποκειμενικότητα και ο «βιωμένος κόσμος»

5. Μαξ Σέλερ & Καρλ Γιάσπερς

6. Χάιντεγκερ -1: Η οντολογική μετατόπιση

7. Χάιντεγκερ 2: Από την αναλυτική τού Dasein στην «κλήση τού Είναι»

8. Περσοναλισμοί και Υπαρξισμοί: μια αντισυμβατική θεολογία

9. Ζαν-Πωλ Σαρτρ & Αλμπέρ Καμύ

10. Φαινομενολογία και μαρξισμός: Μ. Μερλώ-Ποντύ και επίγονοι


Σύντομο βιογραφικό του εισηγητή:

Ο ΦΩ­ΤΗΣ ΤΕΡ­ΖΑ­ΚΗΣ γεν­νή­θη­κε το 1959 στην Πά­τρα. Έχει εργαστεί πολλά χρόνια στον χώρο του βιβλίου (ως εκδότης, επιμελητής σειρών και μεταφραστής), και ε­ρευ­νη­τι­κά, στο πλαί­σιο σε­μι­να­ρί­ων, σε διάφορους το­μείς των Επιστημών του Ανθρώπου. Α­πό το 1992 ως το 2001 συνδιορ­γά­νω­νε, με τον Μάριο Μπέγζο, το ανεξάρ­τη­το Θρη­σκειο­λο­γι­κό Σε­μι­νά­ριο που το 1997 ο­δή­γη­σε στη δημιουρ­γί­α της Εταιρεί­ας Θρησκειο­λο­γικών Ε­ρευ­νών (της ο­ποί­ας χρη­μά­τι­σε διαδοχικά γραμ­μα­τέ­ας και πρόεδρος), και ή­ταν από τους βα­σι­κούς συ­ντά­κτες του Θρησκειο­λο­γι­κού Λε­ξι­κού στα Ελ­λη­νι­κά Γράμ­μα­τα.

Επίσης, έχει δη­μο­σιεύ­σει ε­κτε­τα­μέ­νο αριθ­μό δο­κι­μί­ων και κρι­τι­κών σε ποικίλα έ­ντυ­πα (Ση­μειώ­σεις, Λε­βιά­θαν, Ήχος, Πλα­νό­διον, Πανοπτικόν, κ.ά.) και συ­νερ­γα­στεί κα­τά περιόδους ως βιβλιοκριτι­κός ή πολιτικός αρθρογράφος με τις ε­φη­με­ρί­δες Ελευθεροτυ­πί­α, Καθημερινή, Αυ­γή και Ο Δρόμος της Αριστεράς· έχει επίσης δι­δάξει μετάφρα­ση φι­λο­σο­φί­ας στο Αγ­γλι­κό Τμή­μα του Ευρωπα­ϊ­κού Κέ­ντρου Μετάφρασης (ΕΚΕ­ΜΕΛ). Από το 2005, έχει ιδρύσει ένα θεσμό εναλλακτικής επιμόρφωσης, το Κέντρο Διαπολιτισμικών Σπουδών (και, από το 2009, Εταιρεία Διαπολιτισμικών Σπουδών), στα πλαίσια του οποίου παραδίδει σειρές μαθημάτων στην ιστορία τής φιλοσοφίας και των πολιτικών ιδεών, αισθητική, συγκριτική θρησκειολογία και ανθρωπολογική/ψυχαναλυτική θεωρία. Το δημοσιευμένο του έργο περιλαμβάνει ποίηση, ταξιδιωτική πρόζα, δοκίμια και μεταφράσεις.

Στο Διεπιστημονικό Ινστιτούτο Περιβαλλοντικών και Κοινωνικών Ερευνών έχει διδάξει επίσης τα σεμινάρια: «Τί είναι η φιλοσοφία;», «Ο γερμανικός ιδεαλισμός και η ανάπτυξη της διαλεκτικής συνείδησης» και «Η σχολή της Φρανκφούρτης και η Κριτική Θεωρία».


Κόστος εγγραφής: 180 ευρώ (περιλαμβάνει ΦΠΑ 24%)

Δυνατότητα πληρωμής σε δύο δόσεις

Με την ολοκλήρωση του σεμιναρίου δίνονται βεβαιώσεις παρακολούθησης


Δηλώστε συμμετοχή στη φόρμα εδώ

Για εγγραφές και κρατήσεις θέσεων, κατάθεση στην τράπεζα Πειραιώς:
IBAN GR1001722020005202092537315 (στην αιτιολογία βάζετε το όνομά σας και αυτό του σεμιναρίου)



Για περισσότερες πληροφορίες:

info@dipke.org

Διεπιστημονικό Ινστιτούτο Περιβαλλοντικών και Κοινωνικών Ερευνών
Θεσσαλονίκη
dipke.org